Тайланд
??????????????
Сцяг Герб
Г?мн: ?Пхленг чат?
Заснавана	1238
Аф?цыйныя мовы	тайская мова
Стал?ца	Бангкок
Форма к?равання	Канстытуцыйная манарх?я
Кароль Л?дар Нацыянальнага Савета па Падтрыманн? М?ру ? Парадку	Маха Вачыралангкорн Прают Чан-Ача
Дзярж. рэл?г?я	будызм
Тэрыторыя
? Агулам	514 000 км2 (50-я ? свеце)
? % воднай паверхн?	0,4%
Насельн?цтва Тайланда
? Ацэнка	67 959 000 чал. (20-я)
? Шчыльнасць	132 чал./км2
?РЧП (2011)	▲ 0,682 (сярэдн?; 103-е месца)
Валюта	baht[d]
?нтэрнэт-дамен	.th
Код ISO	TH
Код МАК	THA
Тэлефонны код	+66
Часавыя паясы	UTC+7 ? Asia/Bangkok[d]
А?тамаб?льны рух	злева[d]
Медыяфайлы на В?к?схов?шчы

百度 这一文件吸纳上海、成都、南昌等地的做法和经验，把规范校外培训机构管理作为深化教育体制机制改革的重要内容，强调标本兼治、内外联动、堵疏结合。

Тайла?нд, Карале?ства Тайланд — кра?на ? Па?днёва-Усходняй Аз??. Мяжуе з М’янмай на по?начы, з Лаосам на по?начы ? ?сходзе, з Камбоджай на ?сходзе, з Малайз?яй на по?дн?, таксама з по?дня абмываецца С?амск?м зал?вам ? Андаманск?м морам.

Тайланд — канстытуцыйная манарх?я. Кароль Тайланда — Пхум?пон Адульядэт, дзясяты кароль дынасты? Чакры, прав?ць з 1946 (найбольшы тэрм?н у г?сторы? кра?ны). Кароль з'я?ляецца к?ра?н?ком дзяржавы, вярхо?ным гало?накамандуючым, абаронцам будызму ? гарантам ус?х рэл?г?й.

Тайланд размяшчаецца на 51 месцы ? свеце паводле агульнай плошчы, якая складае каля 513 тысяч, ? на 20 месцы паводле густанаселенасц?, маючы каля 64 м?льёна? чалавек. Стал?ца ? найбуйнейшы горад Бангкок з'я?ляецца пал?тычным, камерцыйным, прамысловым ? культурным цэнтрам Тайланда. Каля 75 % насельн?цтва складаюць этн?чныя тайцы, 14 % мае к?тайскае паходжанне, а 3 % этн?чна з'я?ляюцца малайцам?, астатн?я належаць да меншасцей, як то моны, кхмеры ? розныя горныя плямёны. Аф?цыйнай мовай кра?ны з'я?ляецца тайская. Асно?най рэл?г?яй з'я?ляецца будызм, як? вызнаюць каля 95 % насельн?цтва.

У Тайландзе наз?ра?ся хутк? эканам?чны рост у перыяд пам?ж 1985 ? 1995 гадам?, ? ? цяперашн? час кра?на з'я?ляецца ?ндустрыяльнай ? найбуйнейшым экспарцёрам. Турызм таксама ?нос?ць значны ?нёсак у эканом?ку Тайланда, гэта значыць кра?на з'я?ляецца радз?май мног?х вядомых турыстычных курорта?. У Тайландзе знаходзяцца каля 5,2 млн легальных ? нелегальных м?гранта?, таксама ? кра?не пражывае невял?кая колькасць ?ншаземца? з разв?тых кра?н.

Геаграф?я

Тайланд — дзяржава размешчаная ? Па?днёва-Усходняй Аз??, на па?востравах ?ндак?тай ? Малака, з захаду мае выхад да ?збярэжжа Андаманскага мора з усходу да С?ямскага зал?ву ? Па?днёва-К?тайскага мора. Тэрыторыя кра?ны выцягнутая з по?начы на по?дзень (адлегласць ад крайняга па?ночнага пункту да крайняга па?днёвага — 1860 км).

Больш за палав?ну тэрыторы? Тайланда займаюць н?з?нныя ра?н?ны, у т.л. Менамская н?з?на. У па?днёвай, звужанай частцы — ра?н?ны з астра?ным? гарам? ? кражам?. На ?сходзе ляжыць плато Карат. На по?начы ? захадзе горы Кхунтхан, Танента?нджы ? ?нш. Найбольшая вышыня 2576 м (г. ?нтханон). Карысныя выкапн?: алавяныя, вальфрамавыя. св?нцовыя, цынкавыя, магн?евыя, жалезныя руды, нафта, прыродны газ, буры вугаль, кал?йныя сол?, кашто?ныя камян?.

Дзякуючы цэнтральнаму размяшчэнню ? Па?днёва-Усходняй Аз?? ? самай вял?кай працягласц? сярод кра?н рэг?ёна з по?начы на по?дзень, Тайланд мае самы разнастайны ? рэг?ёне кл?мат, ураджа? асно?ных сельскагаспадарчых культур зб?раюцца некальк? разо? на год, а турыстычны сезон пераходз?ць з адной кл?матычнай зоны ? другую, робячы Тайланд кра?най прыдатнай для турызму ?весь год. Лясы займаюць 10 % тэрыторы? кра?ны: на по?начы трап?чныя л?стападныя, на по?дн? — трап?чныя вечназялёныя.

Рачная сетка густая, рэк? па?наводныя, бываюць паводк?. Гало?ныя рэк? Менам-Чао-Прая ? Меконг (на мяжы з Лаосам).

Кл?мат

Востра? Мак

Кл?мат Тайланда — в?льготны трап?чны ? субэкватарыяльны. Гэта тлумачыцца размяшчэнньем большай частцы кра?ны ? трап?чным ? субэкватарыяльным паясах ? ?плывам па?днёва-заходняга ? па?ночна-?сходняга мусона?. Адлегласць пам?ж крайн?м па?ночным ? крайн?м па?днёвым пунктам? Тайланда — 1860 км, а перапад шырот — каля 15 км. Такая працягласць з по?начы на по?дзень роб?ць кл?мат Тайланда адным з самых разнастайных у Па?днёва-Усходняй Аз??. Па?днёва-заходн? мусон прынос?ць дажджы ? адносную прахалоду ? канцы мая ? сярэдз?не л?пеня. Да л?стапада дажджы спыняюцца, ? надыходз?ць ?халаднавата сух?? сезон, як? працягваецца да сярэдз?ны лютага. У гэты час адб?ваецца ? ?плы? па?ночна-?сходняга мусона, як? не кранае па?ночную, па?ночна-?сходнюю ? цэнтральную частк? Тайланда непасрэдна, аднак прынос?ць прахалоду. Пасля паслаблення мусона?, у лютым—тра?н?, надыходз?ць моцная спякота, прычым в?льготнасць паветра паступова павял?чваецца аж да пачатку новага мусоннага сезона, а затым цыкл па?тараецца зно?.

Працягласць сезону дажджо? вызначыць вельм? цяжка. Звычайна ён пачынаецца ? тра?н?—чэрвен? ? можа працягвацца да л?стапада. У цэнтры кра?ны ? на ?сходн?м узбярэжжы моцныя дажджы ?дуць у жн??н?—верасн?. Кастрычн?к з'я?ляецца звычайна апошн?м месяцам в?льготнага сезону, кал? значныя аб'ёмы вады ?жо назапас?л?ся ? ?рыгацыйных ? гарадск?х дрэнажных с?стэмах, у вын?ку чаго пры нячастых ? не вельм? моцных дажджах адбываюцца давол? моцныя паводк?. У прыватнасц?, кал? рака Менам-Чао-Прая выходз?ць з бераго?, некаторыя кварталы Бангкока бываюць затопленыя, бо каля трац?ны горада знаходз?цца н?жэй за ?зровень мора. Сезон дажджо? у Тайландзе непара?нальны з аналаг?чным часам года ? ?ншых кра?нах Па?днёва-Усходняй Аз??. Вядома, грунтавыя дарог? робяцца непраходным?, а над трап?чным? пляжам? частку дня в?сяць хмары, тым не менш, яны прапускаюць дастатковую колькасць ультраф?ялетавых прамянё?, каб прагрэць паветра, мора ? пясок пляжа?.

Сярэдн?я тэмпературы на ра?н?нах 22—29 °C, на па?востраве Малака 27—29°С, у гарах на по?начы з?мой да 10—15 °C. Ападк? ад 1000—2000 мм на ра?н?нах да 5000 мм у гарах за год; сух? сезон працягваецца з л?стапада да красав?ка.

Прырода

Пад лесам каля чвэрц? тэрыторы?. Пераважаюць л?стападныя трап?чныя лясы, у больш в?льготных раёнах — вечназялёныя трап?чныя лясы, на плато Карат — саванны, ксераф?тныя рэдкалесс? ? хмызняк?. У складзе жывёльнага свету слон, насарог, тыгр, тап?р, малпы (г?боны, макак?), дз?к?я бык? ? ?нш., шмат па?зуно?.

Створаны нацыянальныя парк? Тхунгсалэнглуанг (уключаны ЮНЕСКА у сп?с Сусветнай спадчыны), Кха?яй ? ?нш.; запаведн?к?.

Г?сторыя

Тэрыторыя Тайланда заселена чалавекам з часо? палеал?ту. Першыя дзяржа?ныя ?тварэнн? ?зн?кл? ? IV—VIII ст. у плямён мон-кхмера?. 3 канца I тыс. н.э. пачалася м?грацыя на тэрыторыю Тайланда з Па?днёвага К?тая тайск?х плямён, як?я да XI—XII ст. стал? тут найбуйнешпым этнасам ? стварыл? некальк? княства?, што был? ? васальнай залежнасц? ад кхмера?.

У 1238 тайск?я княствы нанесл? паражэнне кхмерам ? аб'яднал?ся ? дзяржаву Суката?. У XIV ст. Суката? распалася ? пачалося ?звышэнне дзяржавы С?ям (Аютыя). У XV—XVII ст. у вын?ку война? з суседзям? С?ям павял?чы? сваю тэрыторыю ? да канца XVIII ст. ста? найбуйнейшай дзяржавай ?ндак?тая, якая побач з уласна тайск?м? землям? ?ключала частку тэрыторы? Лаоса ? Камбоджы.

3 XVI ст. Тайланд — аб'ект калан?яльнай экспанс?? е?рапейца?, асабл?ва француза?. У 1688 народны рух прывё? да выгаання е?рапейца? ? ?закрыцця? для ?х кра?ны. У 1782 да ?лады прыйшла дынастыя Чакры, прадста?н?к? яхой ? сёння к?руюць Тайландам.

У XIX ст. С?ям ста? ?буферам? пам?ж калан?яльны? ?ладанням? Вял?кабрытан?? ? Францы?, як?я навязвал? яму нера?напра?ныя дагаворы. Але С?ям захава? незалежнасдь дзякуючы пал?тыцы караля Чулалангкорна (Рамы V, 1868—1910), як? мадэрн?зава? кра?ну на е?рапейск? ?зор ? выкарысто?ва? супярэчнасц? пам?ж калан?яльным? дзяржавам?. У 1904—36 С?ям дамогся скасавання нера?напра?ных дагавора?. У вын?ку дзяржа?нага перавароту 24.6.1932 у кра?не ?сталявалася канстытуцыйная манарх?я, у 1939 перайменавана ? Тайланд.

У снежн? 1941 на тэрыторыю Тайланда ?вайшл? японск?я войск?, ? ён уступ?? у II сусветную вайну на баку Япон?? ? Герман??. Уздым вызваленчага руху ? 1944 прывё? да змены ?рада ? пераходу яго на бок саюзных дзяржа?. У 1946 каралём Тайланда ста? Пум?пон Адульядэт (Рама IX), з ?мем якога звязаны пасляваенныя пера?тварэнн?. Да сярэдз?ны 1970-х у знешняй пал?тыцы Тайланд арыентава?ся на ЗША; далучы?ся да ваеннага блока СЕАТО, удзельн?ча? у агрэс?? ЗША у ?ндак?та?, дазвол??шы ?м размясц?ць ваенныя базы на сваёй тэрыторы?. У 1976 Тайланд дамогся вываду амерыканск?х ваенных баз, у 1977 выйша? з СЕАТО.

Выкарысто?ваючы значны прыток ?нвестыцый з ЗША, улады Тайланда ? 1950—70-я г. ажыцця?лял? пал?тыку ?ндустрыял?зацы? пры моцным дзяржа?ным кантрол?. У 1980—90-я г. праведзены структурныя рэформы: л?берал?зацыя эканом?к?, прыярытэтнае разв?ццё дробнай ? сярэдняй прамысловасц?, ?нтэнс?ф?кацыя аграрнай вытворчасц?, пераарыентацыя кра?ны на экспартную вытворчасць, што прывяло да паскарэння эканам?чнага разв?цця ? ?ваходжання Тайланда ? кола новых ?ндустрыяльных кра?н.

Пал?тычнае разв?ццё кра?ны да 1970-х г. характарызавалася частым? ваенным? пераваротам?, рэальная ?лада была ? руках ваенных. 3 1980-х г. у Тайландзе дзейн?чае грамадзянск? рэжым, адбываецца фарм?раванне дэмакратычных ?нстытута?.

Таланд — член ААН (з 1946), АСЕАН (з 1967).

Адм?н?страцыйны падзел

Тайланд падзелены на 75 прав?нцый (???????, ?чангват?) ? адну мун?цыпальную акругу — стал?цу Бангкок (?крунг тхеп маха накхон? — Krung Thep Maha Nakhon). Кожная прав?нцыя падзелена на раёны — усяго нал?чваецца 796 раёна? (?????, ?ампхэ? — amphoe), 81 падраён (?????????, ?к?нгампхэ? — king amphoe) ? 50 гарадск?х раёна? Бангкока (???, кхет — khet). У кожнай прав?нцы? ёсць цэнтральны раён (??????????, ?ампхемыанг? — amphoe mueang).

У Бангкоку раёны горада маюць назву кхет (???), як?я падзяляюцца на квенг?.

Насельн?цтва

Большасць насельн?цтва складаюць тайск?я народы — тайцы (75 %) ? лаа (5 %), жывуць таксама к?тайцы (14 %), малайцы, тын, меа, яа ? ?ншыя плямёны ? народнасц?.

Сярод верн?ка? пераважаюць будысты (95 %), ёсць мусульмане (3,8 %), хрысц?яне (0,5 %) ? ?нш. Горныя народы (карэны, семанг? ? ?нш.) — ан?м?сты.

Насельн?цтва сканцэнтравана ? дэльце р. Менам-Чао-Прая (пераважна ? Бангкоку), уздо?ж рэк ? па заходн?м узбярэжжы.

Рэл?г?я

Абсалютная большасць (94,6 працэнта) жыхаро? кра?ны вызнаюць будызм. У Х??? стагоддз? тут аф?цыйна бы? прызнаны будызм х?наяны — ?малая калясн?ца?. Цяпер у кра?не вызнаецца тхеравада — ?вучэнне старэйшын?. Гэта адз?н з варыянта? будызму, як? яго паслядо?н?к? называюць найбольш старажытным, найбольш прыгожым ? найбольш бл?зк?м да арыг?нальнага вучэння Га?тамы Буды. Аф?цыйны тайск? каляндар заснаваны на будыйск?м Эрэ ? адрозн?ваецца на 543 гады ад заходняга календара.

У Тайландзе кароль з’я?ляецца не тольк? к?ра?н?ком дзяржавы, але ? заступн?кам, абаронцам ус?х рэл?г?й. У перыяды крыз?су ён выступае ? рол? прым?раючага пасярэдн?ка, не займаючы чыю-небудзь бок. Кароль Тайланда — л?дар ? нацыянальны с?мвал, як? ста?ць над пал?тыкай, ? таму ён ?мешваецца ? пал?тычныя справы тольк? кал? гэта неабходна для прадух?лення кровапрал?цця. Любо? ? павага да карале?скай сям’? нос?ць у Тайландзе амаль рэл?г?йны характар. Гэтая любо? з’я?ляецца адказам на тое зац?ка?лены ?дзел у дабрабыце свайго народа, якое характарызуе караля Пхумипхона. Акрамя веры ? свайго караля тайцы вызнаюць будыйскае вучэнне. У XIII ст. у Тайландзе аф?цыйна бы? прызнаны будызм х?наяны, як? азначае — ?малая калясн?ца? (другая буйная гал?на будызму нос?ць назву ?махаяна? — ?вял?кая калясн?ца?). У цяперашн? час тэрм?н ?Х?наяна? прынята л?чыць састарэлым ? ён выходз?ць з ужытку, бы?шы заменены саманазвай дадзенай гал?ны будызму — ?Тхеравада? — ?вучэнне найстарэйшых?. Тхеравада — гэта найбольш старажытны варыянт будызму, як? атрыма? найбольш ранн? п?сьмовы зап?с (так званы ?Пал?йск? канон?) ?, фармальна, найбольш бл?зк? да арыг?нальнага вучэння Га?тамы Буды. У гэтым вучэнн? ?снуюць свае строг?я прав?лы, у дачыненн? да як?х недапушчальны грэбл?вы тон (асабл?ва турыстам?) — гэта павага да выявы Буды, да храма?, манаха?, а таксама некаторыя абмежавання вол? паводз?на? для жанчын, аднак абрады ? рытуалы ? цэлым значна прасцей, чым у ?ндыйск?м будызме махаяны.

Будызм ? ?ншыя вераванн? ? рэл?г?? знайшл? адлюстраванне ? тайск?м мастацтве ? ? жыцц? манастыро?. Г?старычна ? С?яме ?снавала дзве культуры: прыдворная, заснаваная на будыйск?х кашто?насцях, якая ?вабрала ? сябе элементы ?нду?зму, ?ншая культура — гэта культура сялянскай вёск? з народным? песням? ? танцам? (самы вядомы з ?х — рамвонг, у як? звычайна залучаюць ? турыста?), верай у духа?, казкам?, абрадам? сельскагаспадарчага цыклу ? цыкла чалавечага жыцця. Да народнай культуры таксама можна аднесц? ? народныя промыслы — выраб прадмета? ужытку, апрацо?ка дрэва, хатняе шо?каткацтва, пляценне з лазы, ротанга ? многае ?ншае. Да прыдворнай культуры можна аднесц? тайская клас?чны тэатр ?кхон?, як? суправаджаецца традыцыйным аркестрам тайскай музык? ?пхи пхат?, спевам? ? рэчытатывам чытальн?ка?, арх?тэктуру будыйск?х манастыро?, насценныя фрэск? храма?, скульптурныя выявы Буды. Традыцыйная скульптура Тайланда прадста?лена, перш за ?сё, яго малюнкам? ? ?ваходз?ць у л?к найбольш значных прая? будыйскага мастацтва ? свеце. Буда малюецца ? пэ?ных канан?чных позах, як?я маюць сэнс для будыста, ?снуюць таксама мноства стыля? скульптурнай выявы — усё гэта знаходз?цца ? Нацыянальным музе? ? Бангкоку. Да захаду ад Бангкока, побач з мястэчкам Накхонпатхом, знаходз?цца самая вял?кая ? свеце ступа, 127-метровая Пхра Патам Чеди, а ? 16 км на па?ночны захад ад Чыянгмая размешчана адна з святынь будызму — храм Ват-Пра-Да?-Сутхеп, як? ста?ць на вяршын? гары.

Друг? па значэнн? рэл?г?яй у Тайландзе з’я?ляецца ?слам, як? вызнае каля 4,6 % насельн?цтва — у асно?ным жыхары па?днёвых прав?нцый, бл?зк?х да Малайз??. У Тайландзе таксама прадста?лена хрысц?янства. Самае першае згадванне аб хрысц?янах ? Тайландзе (С?яме) заф?ксавана ? шляхавых нататках ?тальянскага вандро?цы Людов?ка з Варсемы, як? наведа? Па?днёва-Усходнюю Аз?ю каля 1505 года. З яго зап?са? станов?цца ясна, што першым? хрысц?янам? ? Тайландзе был? армяне, як?я жыл? тут пастаянна ? вял? гандаль з ?ндыяй. У XVI—XVII стст, хрысц?янства тут распа?сюджвал? катал?цк?я м?с?янеры. У цяперашн? час у кра?не дзейн?чаюць катал?цк?я ? пратэстанцк?я абшчыны, а таксама прыход Рускай правасла?най царквы. Усяго, паводле розных ацэнак, ад 0,7 % да 1,7 % насельн?цтва кра?ны вызнаюць хрысьц?янства — у асно?ным гэта насельн?к? горных па?ночных рэг?ёна?. Большая частка хрысц?ян — катал?к?, але ёсць ? суполк? пратэстанта? — прэсв?тэрыян, баптыста?, адвентыста?, лютэран, верн?ка? Асамблей Бога.

Арх?тэктура

Да ?тварэння першага буйнога тайскага дзяржавы Сукхатай вобласц? Тайланда (а з XII ст. ? ?ся кра?на) уваходз?л? ? склад монских ? кхмерск?х дзяржа? Бапном, Дваравац?, Чэнла ? Камбуджадзеша. Пасля падзення Камбуджадзешы тайск?я дзяржавы Сукхата?, Аюц?я ? Бангкок стал? асно?ным? нашчадкам? камбаджыйскай культуры, пакольк? ? Камбоджы не было ?мо? для яе разв?цця. Тайская арх?тэктура бярэ пачатак ад камбоджыйскага.

Усе разв?ццё тайскай мастацкай культуры звязана з будызмам, як? ? тайск?м варыянце ?ключы? у сябе ? некаторыя ?нду?сцк?я матывы. У манументальнай арх?тэктуры асно?ныя тыпы пабудо? — ступа ? храм. Тайск?я ступы ?зыходзяць да монск?х ? кхмерск?х прататыпа? (прасанг, прасат, чэдз?; прыста?ка ?пра? азначае ?святы?). Асновай разв?цця храма? з'я?ляецца вяхан — будынак з цагляным? ц? каменным? калонам? ? дра?ляным дахам.

Найбольш ярк?м прыкладам арх?тэктурнай творчасц? тайца? з'я?ляецца комплекс храма? ? Вял?кага карале?скага палаца ? Бангкоку. Будынк?, як?я знаходзяцца на тэрыторы? храма?, маюць розную форму ? значэнне — гэта звычайна сьвятын?, залы для рэл?г?йных цырымон?й, б?бл?ятэк? ? школы. Сцены могуць упрыгожваць сцэны з ?нду?сцкага эпасу (?Рамак?ен?: Кароль Рама 2 перавё? Рамаяну на Тайская мова) ? малюнк? м?фалаг?чных жывёл. У двары манастыро? часта сустракаецца святое дрэва Бодх?. Тут таксама прадста?лены шматл?к?я скульптуры м?ф?чных ?стот, як?я валодаюць звышнатуральнай с?лай ? як?я ахо?ваюць манастыр.

Музыка

У цырыман?яльнай, прыдворнай ? рэл?г?йнага жыцця тайца? музыка за?сёды займала важнае месца. Традыцыйны аркестр складаецца з гонга?, званочка?, струнных, кс?лафон. Для е?рапейца? тайская музыка гучыць давол? нязвыкла. Яна ? сёння суправаджае важныя грамадск?я цырымон?? ? прадста?лення клас?чнага тэатра.

Мастацк?я промыслы

Тайланд слав?цца вырабам? народных мастацк?х промысла?. Яны сустракаюцца па?сюль — самыя буйныя цэнтры промысла? ? Бангкоку ? Чыангмае. Тайланд — адз?н з найбуйнейшых у Аз?? вытворца? ядвабных ? бава?няных выраба?, мэбл? ? разьбяных дра?ляных выраба?. Шматл?к?я крамы прапануюць керам?ку, шкатулк?, расп?саныя вееры ? парасоны, вырабы з бронзы ? латун?, тайск?х лялек ? т. Д. У Тайландзе можна знайсц? мноства недараг?х ювел?рных упрыгожвання? са срэбра ? традыцыйнага для Аз?? ?жо?тага? золата з кашто?ным? камяням? (руб?ны, смарагды, сапф?ры).

Сельская гаспадарка

Тайланд — адз?н з найбуйнейшых у свеце вытворца? ? экспарцёра? рысу: штогод кра?на паста?ляе на сусветны рынак да 9 м?льёна? тон рысу розных гатунка?. У тым л?ку — знакам?тага ?жасм?навага? рысу, названага так з-за тонкага натуральнага водару. Доля сельскагаспадарчай прадукцы? ? ВУП Тайланда ? цяперашн? час складае каля 10 % з тэндэнцыяй да павел?чэння. ?ншыя папулярныя культуры — ман?ёк, кукуруза, бататы, ананасы, какосы (у асно?ным у па?днёвым рэг?ёне), бананы. Вял?к?я даходы кра?на атрымл?вае ад экспарту ?караля садав?ны? — дурыяна, як? культываваць ?першыню навучыл?ся менав?та тут.

Гаспадарка

Тайланд — аграрная кра?на з прамысловасцю, якая ?нтэнс??на разв?ваецца. Каля 40 % працаздольнага насельн?цтва працуе ? сельскай гаспадарцы, вырошчваючы рыс, кукурузу ? цукровы трыснёг. Экспарт Тайланду к?руецца ? асно?ным у Е?ропу ? Па?ночную Амерыку ? складаецца з рысу, волава ? электратэхн?чнага абсталявання. Вял?кую ролю ? эканом?цы кра?ны займае турызм.

Тайланд — адз?н з найбуйнейшых у свеце вытворца? ? экспарцёра? рысу: штогод кра?на паста?ляе яго на сусветны рынак да 9 м?льёна? тон розных сарто?, у тым л?ку ?язм?навага?, названага так з-за тонкага натуральнага водару. Доля сельскагаспадарчай прадукцы? ? валавым унутраным прадукце Тайланда складае каля 10 %, прычым з тэндэнцыяй да павел?чэння.

Пры ?стойл?вым росце валавога ?нутранага прадукту ? 3,6 % кра?на перажывае бурны прамысловы ?здым, растуць даходы насельн?цтва ?, адпаведна, унутраны попыт. Традыцыйны экспарт тэкстыльнай, швейнай, харчовай ? кансервавай прадукцы? за 10 гадо? дапо?н??ся экспартам а?тамаб?ля? ? ?х запчастак. Тайланд — буйны экспарцёр п?капа?, камп'ютарнай тэхн?к?, спажывецкай электрон?к?, электратэхн?чных выраба?, ?нфармацыйна-камун?кацыйных тэхналог?й, буда?н?чых матэрыяла?, рысу, ман?ёку, кукурузы, батата?, ананаса?, какоса? ? дурыяну. Цэнтр круглагадовага турызму.

Яшчэ ? 1986 годзе Тайланд л?чы?ся пераважна аграрнай кра?най, 67 % насельн?цтва якой жыл? за рысай беднасц?, але ?жо ? 2014-м бедняко? нал?чвалася 11 %, ВУП кра?ны дасягну? 390 м?льярда? долара?, а мноства сялян ператварыл?ся ? заможных гараджан. Хоць Тайланду так ? не ?далося стаць адным з ?аз?яцк?х тыгра??, узровень жыцця ?стотна палепшы?ся.

З 2015 года Савет па ?нвестыцыях Тайланда (Bоаrd оf ?nvеstmеnt, BО?) укараняе стымулюючую праграму эканам?чнага разв?цця ?Тайланд 4.0?. Яна нак?равана на падтрымку амб?цыйнага плана ?рада па разв?цц? Усходняга эканам?чнага кал?дора (ЕЕС) уздо?ж бераго? С?ямскага зал?ва.

Гл. таксама

• Дангрэк
• Паводка ? Тайландзе, 2011

Л?таратура

• Ло?чая Л. В., Колб Я. Г., Лянькев?ч Р. Ч., Шунейка Я. Ф. Тайла?нд, Карале?ства Тайланд // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следав?к? — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашко? ? ?нш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 384—388. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Тайланд, Королевство Тайланд // Все страны мира от А до Я / Сост. Л. П. Бушуева. — Ростов-на-Дону, Владис, 2010. — С. 145—147. — 512 с.: ил. — 2500 экз. — (Золотая библиотека) — ISBN 978-5-9567-0871-2. (руск.)
• Тайланд // Шемарин A. Г. Страны мира — М.: Издательский дом ?Пилиrрим?, 1998. — С. 145. — 304 с., илл. — 41 000 экз. — (Детская энциклопедия) — ISBN 5-89234-007-4. (руск.)

Спасылк?

• На В?к?схов?шчы ёсць медыяфайлы па тэме Тайланд